سیاسی

جمهوری نیجر در تاریخ ۳ آگوست سال ۱۹۶۰ استقلال خود را از فرانسه بدست آورد و تا سال ۱۹۹۱ تحت حاکمیت نظامی و تک حزبی بود؛ تا اینکه ژنرال علی سیبو تحت فشار مجبور به برگزاری انتخابات چند حزبی شده و این انتخابات منجر به روی کار آمدن دولتی دموکراتیک در سال ۱۹۹۳ گردید. مجددا انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر ۱۹۹۹ در نیجر برگزار و در جریان این انتخابات، تانجا ممدو( فوت کرده است) به عنوان رئیس جمهور نیجر انتخاب شد. سپس با تدوین قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۱ برگزار و آقای محمد ایسوفو برای یک دوره پنج ساله به ریاست جمهوری انتخاب شد. براساس قانون اساسی قبلی، قدرت اجرائی بین رئیس جمهور و نخست وزیر تقسیم شده است. طبق قانون اساسی قبلی رئیس جمهور در یک انتخابات سراسری و برای مدت پنج سال با رای اکثریت مردم انتخاب می ­شد و این دوره یک بار دیگر قابل تمدید بود. نخست وزیراز سوی رئیس جمهور تعیین می‌شود و ریاست کابینه وزرا را به عهده دارد. آخرین انتخابات ریاست جمهوری نیجر در ۲۷ دسامبر ۲۰۲۰ برگزار و به دور دوم کشیده شده بود. در دور دوم انتخابات آقای محمد بازوم از حزب نیجری دموکراسی و سوسیالیسم (PNDS) پیروز شد. ژنرال عبدالرحمان تیانی فرمانده وقت گارد ریاست جمهوری با کمک برخی سران ارتش این کشور در سحرگاه ۲۶ جولای ۲۰۲۳( ۴ مرداد ۱۴۰۲) محمد بازوم را از مقام ریاست جمهوری خلع نمود و اجرای قانون اساسی را تعلیق و فعالیت احزاب سیاسی را ممنوع نمود و پارلمان نیجر هم تعطیل گردید. محمد بازوم از سحرگاه ۲۶ جولای ۲۰۲۳ تاکنون به همراه همسرش تحت حبس خانگی در مجموعه کاخ ریاست جمهوری قرار دارد و متهم به خیانت به کشور و وخامت اوضاع امنیتی نیجر می‌باشد. پس از برکناری محمد بازوم، سفارت فرانسه در نیامی تعطیل گردید، همه نیروهای نظامی فرانسه و آمریکا از نیجر اخراج و همچنین دو پایگاه نظامی آمریکا در نیجر که سالها در حال فعالیت بود، تخلیه گردیده و تحویل نیروهای مسلح نیجر شدند. پس از برکناری محمد بازوم، نیجر از سوی جامعه اقتصادی غرب آفریقا تهدید به حمله نظامی‌شده بود|؛ اما این تهدید با واکنش سران نیجرمواجه شد و تهدید به حمله نظامی‌به جائی نرسید. سپس نیجر با تشکیل اتحاد ساحل از کشورهای مالی و بورکینافاسو در برابر تهدیدات مذکور، خطر تهاجم خارجی از سر نیجر رفع و ثبات نسبی برقرار شد. 

ژنرال عبدالرحمان تیانی رئیس شورای ملی حفاظت از میهن و رئیس جمهور نیجر فرمان برگزاری گفتگوی ملی برای تعیین نظام آینده سیاسی و اقتصادی کشور را صادر نمود. براساس این فرمان، کمیسیون ملی برای بازسازی سیاسی و اقتصادی و اجتماعی متشکل از مشاوران نظامی، اساتید و روسای قبائل و انجمن‌های مدنی و اجتماعی در قالب کمیته‌های مختلف تشکیل گردید. این کمیسیون پس از نشست ها و جلسات مختلف نهایتا در فوریه ۲۰۲۵ منشور قانون اساسی جدید نیجر را به ژنرال عبدالرحمان تیانی ارائه نمود و از سوی ژنرال تیانی رئیس جمهور به تصویب رسید. براساس این منشور، ژنرال تیانی به عنوان رئیس جمهوری نیجر برای مدت ۵ سال ( قابل تمدید بنا به شرایط امنیتی و سیاسی) تعیین گردیده است. 

نگاهی اجمالی به روابط ایران و نیجر

روابط دیپلماتیک بین ایران و نیجر در ۱۶ خرداد ۱۳۵۴ برقرار شد و سفیر وقت ایران درلاگوس (پایتخت قبلی نیجریه) به عنوان سفیر اکردیته ایران در نیجر بود. سفارت جمهوری اسلامی ایران در دی ماه سال ۱۳۶۲ در نیامی‌گشایش یافت و دولت نیجر هم درسال۱۳۶۷ به منظور توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران، سفیر خود درلیبی را به عنوان سفیر اکردیته نزد دولت جمهوری اسلامی ایران معرفی نمود. جمهوری نیجر در مرداد ۱۴۰۳ برای اولین بار سفارت خود را در تهران افتتاح نمود. روابط  دو کشور در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی روبه گسترش است. از سال ۱۴۰۳ با ارتقای سطح روابط سیاسی مناسبات فیمابین وارد مرحله جدید شده و سومین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشوربعد از ۱۴ سال در تاریخ ۸و۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ در تهران برگزار گردید.